پایگاه تحقیقاتی وصایت

وبلاگ رسمی حسین قربانی دامنابی
پایگاه تحقیقاتی وصایت

جهت دانلود کتب، روی تصاویر کلیک راست کنید و سپس گزینه ی open link را بزنید.

  • ((مجموعه آثار حسین قربانی دامنابی))
  • طبقه بندی موضوعی

    حضرت زهرا (س) فدک را از پیامبر (ص) ارث بردند

    حسین قربانی | سه شنبه, ۲۷ خرداد ۱۳۹۹، ۰۶:۲۵ ب.ظ

    بعد از این که مطالبات حضرت زهرا علیها السلام از طریق هدیه بودن و بخشش فدک مورد قبول واقع نشد، آن حضرت روش مطالبه را تغییر داد و فدک را به عنوان میراث مطالبه نمود.

    ابوبکر در ابتدا اعتراف کرد که اهل بیت پیامبر صلی الله علیه وآله از ایشان ارث می برند!

    «ابو طفیل گوید: فاطمه علیها السلام بعد از وفات پیامبر صلی الله علیه وآله نزد ابوبکر فرستاد و فرمود: آیا تو وارث رسول خدا صلی الله علیه وآله هستی یا خانواده‌اش؟ ابوبکر گفت: نه، بلکه خانواده‌اش وارث او هستند. حضرت زهرا علیها السلام فرمود: پس سهم رسول الله کجاست؟ ابوبکر گفت: خداوند اگر به پیامبری چیزی بدهد، سپس او را قبض روح کند، آن را برای کسی که بعد از او امور را به دست می گیرد قرار می دهد و من نظرم این بود که آن را به مسلمانان برگردانم. پس فاطمه علیها السلام فرمود: تو به آنچه از رسول خدا صلی الله علیه وآله شنیده ای دانا تری.»[1]

    احمد محمد شاکر[2]، ضیاء مقدسی و عبد الملک دهیش[3] سند این روایت را تصحیح کرده اند.

    جالب اینکه ذهبی بعد از نقل این حدیث، می گوید:

    «این روایت را احمد در مسندش نقل کرده است و منکر می باشد و منکرترین (ناپسندترین) چیزی که در آن است، این سخن ابوبکر است که گفت:  نه ، بلکه خانواده اش [ارث میبرند].»[4]

    ابوبکر برای نیل به هدفش، حدیثی را به رسول خدا صلی الله علیه وآله نسبت داد که فرمودند: ما انبیا ارث نمی گذاریم و آنچه که از ما انبیا می ماند، صدقه است.

     در حالی که قرآن می فرماید :((سلیمان از داود ارث برد))[5] و در آیه ی دیگر آنجا که خبر زکریا علیه السلام را بازگو می کند، زکریا عرض کرد: ((پروردگارا مرا فرزندی عنایت فرما تا از من و آل یعقوب ارث برد.))[6]

    و فرموده: ((خویشاوندان رحمی اولی به یکدیگرند))[7] و فرموده: ((خدای تعالی به شما درباره ی اولاد وصیت می فرماید که برای پسر دو برابر بهره ی دختر است.))[8]

    و می فرماید: ((هنگامی که مرگ یکی از شما فرارسد بر شما نوشته شده است اینکه وصیت کنید برای والدین و نزدیکان، حکمی است حق برای متقیان.))[9]

    حضرت زهرا علیها السلام با استناد به همین آیات قرآن، حدیث ابوبکر را دروغ شمردند و چندین بار برای باز پس گرفتن فدک اقدام کردند.

    بخاری و مسلم روایت کرده اند که:

    «عروة بن زبیر گفته است که عایشه به او خبر داد، فاطمه علیها السلام دختر پیامبر صلی الله علیه وآله بعد از وفات رسول خدا صلی الله علیه وآله از ابوبکر درخواست نمود که میراث ایشان را از ماترک رسول خدا صلی الله علیه وآله تقسیم نماید. ابوبکر گفت: رسول خدا صلی الله علیه وآله فرموده: ما پیامبران چیزی را به ارث نمی‌گذاریم؛ آنچه را که می‌گذاریم، صدقه است. پس از آن، فاطمه دختر رسول خدا صلی الله علیه وآله خشمگین شد، و با ابوبکر قهر گردید، این قهر ادامه یافت تا از دنیا رفت. فاطمه علیها السلام بعد از رسول خدا صلی الله علیه وآله شش ماه زندگی کرد. راوی می‌گوید: فاطمه علیها السلام پیوسته از ابوبکر حقش را از ماترک رسول خدا صلی الله علیه وآله از خیبر، فدک و صدقات ایشان در مدینه درخواست می‌کرد، اما ابوبکر درخواست ایشان را قبول نمی‌کرد.»[10]

    مطالبه فدک به همراه عباس بن عبد المطلب

    بخاری در صحیحش از عایشه روایت کرده است که گفت:

    « فاطمه علیها السلام و عباس نزد ابوبکر آمدند و هردو میراث شان از رسول خدا صلی الله علیه وآله را طلب کردند و نیز ‌آنها زمین های فدک و سهم شان را از خیبر می‌خواستند. ابو بکر به آنها گفت: از رسول خدا صلی الله علیه وآله شنیدم که میفرمود: ما پیامبران چیزی به ارث نمی‌گذاریم؛ آنچه را گذاشتیم، صدقه است. آل محمد صلی الله علیه وآله از این مال استفاده می‌کنند. ابو بکر گفت: به خدا سوگند ، من امری را که دیدم رسول خدا صلی الله علیه وآله انجام می‌داد، رها نمی‌کنم و همان را انجام می‌دهم.

    عایشه می‌گوید: فاطمه علیها السلام با وی قهر کرد و با او سخنی نگفت تا این که از دنیا رفت.»[11]

    مطالبه فدک به همراه حضرت علی (ع) و استدلال ایشان به آیات قرآن 

    «فاطمه (علیها السلام) نزد ابو بکر آمد و میراث خود را از ابو بکر می‌خواست. عباس بن عبد المطلب آمد و میراث خود را می‌خواست و علی (علیه السلام) همراه آنها آمد. ابو بکر گفت: رسول خدا صلی الله علیه وآله فرموده است: ما ارثی بر جای نمی‌گذاریم؛ آنچه را می‌گذاریم صدقه است. و آنچه را پیامبر صلی الله علیه وآله به آن عمل می کرد، من هم به آن عمل می‌کنم. علی (علیه السلام) فرمود: ((سلیمان از داود (علیهما السلام) ارث برد.)) و زکریا علیه السلام فرمود:(( [جانشینی به من عنایت فرما] که از من و ‌آل یعقوب ارث ببرد.)) ابو بکر گفت: زکریا چنین بود و تو به خدا سوگند می‌دانی همانند آنچه را من می‌دانم. علی (علیه السلام) فرمود: این کتاب خداست که سخن می‌گوید. پس ساکت شدند و برگشتند.»[12]

    مطالبه ی فدک توسط حضرت علی (ع) و عباس و دروغگو دانستن ابوبکر و عمر

    مسلم در صحیحش روایت کرده است که عمر بن خطاب روزی در ایام خلافتش رو به عباس و حضرت علی علیه السلام کرد و گفت:

    «وقتی رسول خدا صلی الله علیه وآله وفات یافت، ابوبکر گفت: من ولی رسول خدا صلی الله علیه وآله هستم؛ پس شما دو نفر (علی و عباس عموی پیامبر) آمدید تا میراث پسر برادرت (رسول الله) و [تو ای علی]  میراث زنت از پدرش را طلب کنید؛ پس ابوبکر از پیامبر صلی الله علیه وآله نقل کرد که فرمود: ما انبیاء از خودمان ارث باقی نمی گذاریم جز صدقه.

    پس شما دو نفر (علی و عباس) نظرتان این بود که ابوبکر دروغگو، گناهکار، پیمان شکن و خائن بود و خدا می داند که او راست گفت و تابع حق بود. پس چون ابوبکر فوت شد، من ولی رسول خدا صلی الله علیه وآله و ولی ابوبکر شدم؛ اما نظر شما این بود که من دروغگو، گناهکار، پیمان شکن و خائن هستم؛ ولی خدا میداند که من راست میگفتم و درستکار، راشد و تابع حق بودم.»[13]

    جالب اینکه بخاری از آوردن این حدیث به طور کامل، احساس خطر کرده و به جای عبارت «کاذبا آثما غادرا خائنا» از عبارت «کذا و کذا» استفاده کرده است.[14]

    از آنجایی که عده ای از پذیرش معنای این روایت طفره می روند، برای تمام کردن حجت بر آن ها، فهم ابن قیم جوزیه از معنای آن را بیان می کنیم که می نویسد:

    «و اما سخن عمر که آن دو معتقد بودند ابوبکر ظالم، خائن، حیله گر و خیانتکار است و همچنین در مورد او (عمر) نیز همین اعتقاد را داشتند؛ پس آن، خبر از اختلافشان می دهد که در مورد آن اتفاق، اختلاف در احکام واقع شد که دیدگاه هر یک، از دیگری متفاوت بود.»[15]

     

    [[1]] حدثنا عبد الله قال حدثنی أبی قال ثنا عبد الله بن محمد بن أبی شیبة قال عبد الله وسمعته من عبد الله بن أبی شیبة قال ثنا محمد بن فضیل عن الولید بن جمیع عن أبی الطفیل قال لما قبض رسول الله صلى الله علیه وسلم أرسلت فاطمة إلى أبی بکر أنت ورثت رسول الله صلى الله علیه وسلم أم أهله قال فقال لا بل أهله قالت فأین سهم رسول الله صلى الله علیه وسلم قال فقال أبو بکر إنی سمعت رسول الله صلى الله علیه وسلم یقول إن الله عز وجل إذا أطعم نبیا طعمة ثم قبضه جعله للذی یقوم من بعده فرأیت أن أرده على المسلمین فقالت فأنت وما سمعت من رسول الله صلى الله علیه وسلم أعلم

    [[2]] مسند أحمد بن حنبل  ج 1   ص 171-172 ح 14 پی دی اف/ قال الشاکر: إسناده صحیح

    [[3]] الأحادیث المختارة  ج 1   ص 129-130 ح 42 و 43 قال عبد الملک دهیش: إسناده صحیح

    [[4]] تاریخ الإسلام  ج 3   ص 23 رواه أحمد فی مسنده ، وهو منکر ، وأنکر ما فیه قوله : لا ، بل أهله

    [[5]] نمل:16

    [[6]] مریم:6

    [[7]] احزاب:6

    [[8]] نساء:11

    [[9]] بقره:180

    [[10]] صحیح البخاری  ج 3   ص 1126 ح 2926 و صحیح مسلم  ج 3   ص 1381 ح 1759 عن بن شهاب قال أخبرنی عروة بن الزبیر أن عائشة أم المؤمنین رضی الله عنها أخبرته أن فاطمة علیها السلام ابنة رسول الله صلى الله علیه وسلم سألت أبا بکر الصدیق بعد وفاة رسول الله صلى الله علیه وسلم أن یقسم لها میراثها ما ترک رسول الله صلى الله علیه وسلم مما أفاء الله علیه فقال أبو بکر إن رسول الله صلى الله علیه وسلم قال لا نورث ما ترکنا صدقة فغضبت فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم فهجرت أبا بکر فلم تزل مهاجرته حتى توفیت وعاشت بعد رسول الله صلى الله علیه وسلم ستة أشهر قالت وکانت فاطمة تسأل أبا بکر نصیبها مما ترک رسول الله صلى الله علیه وسلم من خیبر وفدک وصدقته بالمدینة فأبى أبو بکر علیها ذلک

    [[11]] صحیح البخاری  ج 6   ص 2474 ح 6346  عن عائشة أن فاطمة والعباس علیهما السلام أتیا أبا بکر یلتمسان میراثهما من رسول الله صلى الله علیه وسلم وهما حینئذ یطلبان أرضیهما من فدک وسهمهما من خیبر فقال لهما أبو بکر سمعت رسول الله صلى الله علیه وسلم یقول لا نورث ما ترکنا صدقة إنما یأکل آل محمد من هذا المال قال أبو بکر والله لا أدع أمرا رأیت رسول الله صلى الله علیه وسلم یصنعه فیه إلا صنعته قال فهجرته فاطمة فلم تکلمه حتى ماتت

    [[12]] الطبقات الکبرى  ج 2   ص 315 أخبرنا محمد بن عمر حدثنی هشام بن سعد عن عباس بن عبد الله بن معبد عن جعفر قال جاءت فاطمة إلى أبی بکر تطلب میراثها وجاء العباس بن عبد المطلب یطلب میراثه وجاء معهما علی فقال أبو بکر قال رسول الله لا نورث ما ترکنا صدقة وما کان النبی یعول فعلی فقال علی ورث سلیمان داود وقال زکریا یرثنی ویرث من آل یعقوب قال أبو بکر هو هکذا وأنت والله تعلم مثلنا أعلم فقال علی هذا کتاب الله ینطق فسکتوا وانصرفوا

    [[13]] صحیح مسلم  ج 3   ص 1378 ح 1757  ثم نشد عباسا وعلیا بمثل ما نشد به القوم أتعلمان ذلک قالا نعم قال فلما توفی رسول الله صلى الله علیه وسلم قال أبو بکر أنا ولی رسول الله صلى الله علیه وسلم فجئتما تطلب میراثک من بن أخیک ویطلب هذا میراث امرأته من أبیها فقال أبو بکر قال رسول الله صلى الله علیه وسلم ما نورث ما ترکنا صدقة فرأیتماه کاذبا آثما غادرا خائنا والله یعلم إنه لصادق بار راشد تابع للحق ثم توفی أبو بکر وأنا ولی رسول الله صلى الله علیه وسلم وولی أبی بکر فرأیتمانی کاذبا آثما غادرا خائنا والله یعلم إنی لصادق بار راشد تابع للحق فولیتها

    [[14]] صحیح البخاری  ج 5   ص 2049 ح 5043  ثم توفى الله نبیه صلى الله علیه وسلم فقال أبو بکر أنا ولی رسول الله فقبضها أبو بکر یعمل فیها بما عمل به فیها رسول الله صلى الله علیه وسلم وأنتما حینئذ وأقبل على علی وعباس تزعمان أن أبا بکر کذا وکذا والله یعلم أنه فیها صادق بار راشد تابع للحق ثم توفى الله أبا بکر فقلت أنا ولی رسول الله صلى الله علیه وسلم وأبی بکر فقبضتها سنتین أعمل فیها بما عمل رسول الله صلى الله علیه وسلم وأبو بکر ثم جئتمانی وکلمتکما واحدة وأمرکما جمیع

    [[15]] العواصم من القواصم  ج 1   ص 203  وأما قول عمر انهما اعتقدا أن أبا بکر ظالم خائن غادر وکذلک اعتقدا فیه فإنما ذلک خبر عن الاختلاف فی نازلة وقعت من الاحکام راى فیها هذا رایا ورأى فیها أولئک رأیا

    • حسین قربانی

    نظرات  (۰)

    هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

    ارسال نظر

    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
    شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
    <b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
    تجدید کد امنیتی