مغیرة بن شعبه مرتکب زنا شد که داستان آن به اختصار چنین است:

مغیرة بن شعبه با زنى از قبیله قیس به نام اُمّ جمیل دختر عمرو زنا کرد و ابوبکره، نافع بن حارث و شبل بن معبد در تأیید ارتکاب این زنا علیه مغیره شهادت دادند.

هنگامى که شاهد چهارم یعنى زیاد بن سمیه ـ یا زیاد بن أبیه ـ براى اداى شهادت حاضر شد، عمر بن خطّاب به او فهماند که به گونه اى غیر صریح و در لفّافه شهادت دهد تا مبادا مغیره در اثر مجازات، خوار گردد. آنگاه عمر درباره مشاهدات زیاد از وى پرسید: آیا دیدى که مغیره داخل و خارج مى کرد همان گونه که میل را در سرمه دان، داخل و خارج مى کنند؟ زیاد گفت: نه. عمر گفت: اللّه اکبر، اى مغیره! برخیز و شهود را حد بزن. در این هنگام، مغیره برخاست و هر سه شاهد را حد زد.

بخاری در صحیحش این داستان را به اختصار چنین نقل کرده است:

«باب شهادت قذف کننده، دزد و زنا کار و فرمایش خداوند که: «و شهادتشان را هرگز نپذیرید؛ و آنها همان فاسقانند مگر کسانی که توبه کنند ...» و عمر، ابابکره، شبل بن معبد و نافع را به خاطر قذف مغیره شلاق زد؛ سپس آنها را توبه داد و گفت: هرکس توبه کند، شهادتش پذیرفته میشود.»^[[1]] 

محمد ناصر الدین ألبانی روایات این قضیه را نقل و تصحیح کرده است:

« روایت "عمر هنگامی که نزدش ابوبکره، نافع و شبل بن معبد بر زنا کردن مغیره بن شعبه شهادت دادند، بر آن ها حد قذف جاری کرد، هنگامی که شاهد چهارم که زیاد بود تخلف کرد و شهادت نداد" صحیح است.

طحاوی از طریق سری بن یحیی از عبد الکریم بن رشید از ابی عثمان النهدی روایت کرده است که گفت: مردی نزد عمر بن خطاب آمد و بر زنای مغیره بن شعبه شهادت داد، پس رنگ عمر تغییر کرد، سپس دیگری آمد و شهادت داد، پس رنگ عمر تغییر کرد، سپس دیگری آمد و شهادت داد، پس رنگ عمر تغییر کرد تا اینکه دانستیم که مغیره زنا کرده است، ولی عمر انکار کرد و دیگری آمد، در حالی که دستانش را حرکت می داد، پس عمر گفت: نزد تو چیست ای پوست عقاب؟! و ابو عثمان فریادی زد همانند فریاد عمر؛ پس هراسان شدم که بیهوش شوم. گفت: کار زشتی دیدم! عمر گفت: سپاس خدایی را که شیطان را به وسیله ی امت محمد _{^{صلی الله علیه وآله}} شاد نکرد؛ پس دستور داد آن سه نفر را شلاق زدند. می گویم: اسنادش صحیح است و رجالش ثقه هستند بجز ابن رشید که صدوق است و حدیثش تبعیت می شود. 

ابن ابی شیبه نیز با سندش از ابی عثمان روایت کرده است که گفت: هنگامی که ابوبکره و دو همراهش بر زنای مغیره شهادت دادند، زیاد آمد، پس عمر به او گفت: مردی هرگز شهادت نمی دهد بجز به حق، اگر خدا بخواهد. گفت: به نفس نفس افتادن و مجلس بدی را دیدم. پس عمر گفت: آیا دیدی سرمه در سرمه دان داخل شود؟ گفت: نه. پس عمر دستور داد آن ها را شلاق زدند.

می گویم: و این سندی صحیح بر شرط شیخین است.

و برای آن طرق دیگری وجود دارد که از جمله ی آن ها روایتی از قسامه بن زهیر است که گفت: چون که حال ابوبکره و مغیره همانگونه که بود -و داستان را ذکر کرد- گفت: پس شهود را فراخواند، پس ابوبکره ، شبل بن معبد و ابو عبد الله نافع شهادت دادند. پس عمر در هنگام شهادت دادن این سه نفر گفت: حالش بر عمر سخت شد. پس هنگامی که زیاد آمد، گفت: اگر خدا بخواهد بجز به حق شهادت نمی دهی. زیاد گفت: اما زنا، پس به آن شهادت نمی دهم، ولی کار زشتی دیدم. عمر گفت: الله اکبر، آن ها (سه شاهد) را حد قذف بزنید. پس شلاقشان زدند. راوی گوید: ابوبکره بعد از اینکه حد بر او جاری شد، گفت: شهادت می دهم که او (مغیره) زنا کرد. عمر فهمید که باید برگردد و شلاقش بزند (دوباره حد قذف بر او جاری کند)؛ پس علی _{^{علیه السلام}} او را بازداشت و گفت: اگر او را شلاق میزنی، پس رفیقت (مغیره) را سنگسار کن. پس رهایش کرد و شلاقش نزد.

این روایت را ابن ابی شیبه نقل کرده و بیهقی نیز از او نقل کرده است. می گویم: و اسنادش صحیح است.

سپس [ابن ابی شیبه] از طریق عیینه بن عبد الرحمن از پدرش از ابی بکره داستان مغیره را نقل کرده است که گفت: پس به نزد عمر رفتیم. ابوبکره، نافع و شبل بن معبد شهادت دادند. پس هنگامی که زیاد را فرا خواند،  او گفت: کار ناپسندی دیدم. پس عمر تکبیر گفت و ابی بکره و همراهش را خواست و آن ها را زد. راوی گوید: ابوبکره بعد از حد خوردنش گفت: به خدا قسم من راست می گویم و او آنچه به آن شهادت داده بودم را انجام داد. پس آن ها قصد زدنش را کردند. پس علی _{^{علیه السلام}} فرمود: اگر این (ابوبکره) را بزنی، پس این (مغیره) را سنگسار کن. و اسنادش نیز صحیح است.  

سپس ابن ابی شیبه با سند معلق از علی بن زید از عبد الرحمن بن ابی بکره نقل کرده است که ابا بکره و ... پس داستان را به همان نحو ذکر کرد و در اخرش چنین بود: پس علی _{^{علیه السلام}} فرمود: اگر شهادت ابوبکره، شهادت دو مرد محسوب می شود، پس رفیقت (مغیره) را سنگسار کن و الا شلاقش زدی. یعنی با تکرار قذف، دوباره شلاق زده نمی شود.»^[[2]]

جالب اینکه طبق نقل ابن شبه نمیری و ابن سعد با سند صحیح^[[3]] از ابن سیرین تابعی، همین خلیفه با دریافت نامه ای از فردی نامعلوم که مشتمل بر چند بیت شعر درباره ی تجاوز جوانی به نام جعده به زنان جوان بود، بلافاصله او را دستگیر کرده و مجازاتش کرد! 

«پیکى نزد عمر آمد و ترکش خود را سرازیر کرد و صحیفه اى در آورد و به عمر داد. عمر آن را گرفت و به قرائت آن مشغول شد. این صحیفه مشتمل بر چند بیت شعر بود که از تجاوز مردى به نام جعده از قبیله سلیم نسبت به زنان جوانى از قبایل عرب که آنها را نزد خود نگاه داشته بود تا بتواند از آنها کام بگیرد حکایت مى کرد. وقتى عمر آن مکتوب را خواند، گفت: جعده را بیاورید. و چون آمد، دستور داد او را در بند کنند، سپس صد تازیانه بزنند. آنگاه امر کرد مواظب باشند تا وى بر زنى که شوهرش در خانه نیست سر نزند.»^[[4]]

می گویم: علتى براى جارى ساختن حد به استناد این اشعار وجود نداشت؛ زیرا نه گوینده آن معلوم بود و نه فرستنده آن. به علاوه چیزى جز سختگیرى خلیفه درباره جعده که نسبت به زنان جوان قبایل بنى سعد بن بکر، اسلم، جهینه و غفار از حد گذرانده بود، در بر نداشت .

در این اشعار مى گوید: جعده آنها را مى خواست و باز داشت مى کرد تا بتواند از آنها کام بگیرد و به مرور که نزد وى مى مانند حجب و حیاشان فرو ریزد. این مضمون اشعار است که به جعده نسبت داده شده است، و شرعاً هم ثابت نشده است. تازه اگر هم شرعاً ثابت شود، مجرد آن نوشته و شعر، موجب حد نمى گردد. بله باید او را زیر نظر گرفت و تعزیر کرد.

شاید خلیفه خواسته بود چنین کند؛ ولى این کجا و عملى که در برابر زناى مغیره بن شعبه نشان داد کجا؟