روایت غلبه ی اهل باطل امت بر اهل حق
یکی از دلایلی که صریحا بطلان مکتب سقیفه را ثابت می کند، روایتی است که اهل سنت از رسول خدا صلی الله علیه وآله نقل کرده اند که آن حضرت پیشگویی کرده اند که بعد از رحلت ایشان، اهل باطل امت بر اهل حق آن پیروز خواهند شد.
این روایت دو سند دارد:
ابونعیم اصفهانی (متوفای 430 هـ) با سند معتبر[[1]] از عبدالله بن عمر و او از رسول خدا صلی الله علیه وآله روایت می کند که فرمود:
«هیچ امتی بعد از پیامبرش اختلاف نکرد مگر اینکه اهل باطلش بر اهل حقش پیروز شد.»[[2]]
ابونعیم همچنین با سند حسن[[3]] از عامر شعبی _(متولد حدود سال 20 هـ) که شمس الدین ذهبی از او به عنوان «امام و علامه ی عصرش (علامه ی تابعین)» یاد کرده [[4]] _ روایت کرده است که گفت:
«هیچ امتی بعد از پیامبرش اختلاف نکرد مگر اینکه اهل باطلش بر اهل حقش پیروز شد.»[[5]]
با اینکه عامر شعبی تابعی است و سند روایت، مرسل است، اما شعبی از جمله کسانی است که بعضی از علمای اهل سنت مراسیلش را قبول می کنند[[6]] به خصوص آن دسته از روایات مرسلش که شاهدی داشته باشد.[[7]]
[[1]] بررسی سند روایت:
أحمد بن عبد الله الأصبهانی: ثقة / محمد بن أحمد الصواف: ثقة / أحمد بن عبد الله الختلی: ثقة / طاهر بن محمد الزبیری: ثقة / أبو بکر بن عیاش الأسدی: صدوق حسن الحدیث / موسى بن عبیدة الربذی: در ادامه توثیقش می آید / عبد الله بن دینار القرشی: ثقة / عبد الله بن عمر العدوی: صحابی
تنها اشکال سند این روایت طبق برنامه ی جوامع الکلم ، منکر الحدیث بودن موسی بن عبیده است.
توثیق موسی بن عبیده :
تعدادی از بزرگان اهل سنت او را توثیق کرده اند ؛ فصل الخطاب اینکه ألبانی بعد از نقل اقوال علما درباره ی او، می گوید: «از این اقوال برای من روشن شد که موسی بن عبیده از کسانی است که به احادیثش استشهاد می شود.»
السلسلة الاحادیث الصحیحة ، ج 7 ص 429-431 ح 3150 سایت شامله / فیبدو لی من هذه الأقوال أنه ممن یستشهد به
[[2]] ذکر من اسمه شعبة لابی نعیم ج 1 ص 68 ثنا محمد بن أحمد بن الحسن ثنا أحمد بن عبد الله بن زید الختلی ثنا طاهر بن أبی أحمد ثنا أبو بکر بن عیاش ثنا موسى بن عبیدة الربذی عن عبد الله بن دینار عن ابن عمر قال قال رسول الله صلى الله علیه وسلم ما اختلفت أمة بعد نبیها إلا ظهر أهل باطلها على أهل حقها
[[3]] بررسی سند روایت طبق برنامه جوامع الکلم:
أحمد بن عبد الله الأصبهانی: ثقة / محمد بن أحمد الغطریفی: ثقة / احمد بن العباس (بن موسی) العدوی: صدوق حسن الحدیث / اسماعیل بن سعید الشالنجی: ثقة / جریر بن عبد الحمید الضبی : ثقة / عطاء بن السائب الثقفی: صدوق حسن الحدیث / عامر الشعبی : ثقة
[[4]] سیر أعلام النبلاء ، ج 4 ص 294-295«الشعبی ( ع ) عامر بن شراحیل بن عبد بن ذی کبار -وذو کبار : قیل من أقیال الیمن - الإمام ، علامة العصر.»
[[5]] حلیة الأولیاء ج 4 ص 313 حدثنا محمد بن أحمد ثنا أحمد بن موسى ثنا إسماعیل بن سعید ثنا جریر عن عطاء بن السائب عن الشعبی قال ما اختلفت أمة بعد نبیها إلا ظهر أهل باطلها على أهل حقها
[[6]] شمس الدین ذهبی می گوید :
«فَمِن صِحاح المراسیل : مُرسَل سعید بن المسیب. ومُرسَل مسروق. ومُرسَل الصُّنَابِحِی. ومُرسَل قیس بن أبی حازم. ونحوُ ذلک . فإنَّ المرسَل إذا صَحَّ إلى تابعی کبیر، فهو حُجَّة عند خلق من الفقهاء ... وإن صَحَّ الإسنادُ إلى تابعی متوسّط الطبقة، کمراسیل : مجاهد، وإبراهیم، والشعبی. فهو مُرسَل جید لا بأسَ به، یقَبلُه قومٌ ویرُدُّه آخَرون.» ترجمه: «از مرسل های صحیح: مرسل سعید بن مسیب ، مسروق ، صُنابِحی ، قیس بن ابی حازم و از این قبیل است. اگر سند حدیث مرسل تا تابعی بزرگی صحیح باشد، پس آن در نزد بسیاری از فقها حجت است ... و اگر سند روایت تا تابعی متوسط الطبقه صحیح باشد؛ مانند مرسل های مجاهد ، ابراهیم و شعبی، پس آن مرسل نیکویی است که اشکالی به آن نیست و گروهی قبولش میکنند و دیگران ردش می کنند. الموقظة فی علم مصطلح الحدیث ، ص 38-40 سایت شامله
[[7] ] عبد الله بن یوسف الجدیع می نویسد:
«عجلی مراسیل عامر شعبی را قوی دانسته و او از طبقه متوسط تابعین است و گفته است: مرسل شعبی، صحیح است و نزدیک است که گفته شود بجز حدیث صحیح را به صورت مرسل نقل نمی کند. می گویم: این سخن در قوت اعتبار روایات مرسل شعبی، ذاتا مفید است؛ اما به صحت روایات مرسل منفردش که شاهدی نداشته باشد، حکم نمی شود... .»
تحریر علوم الحدیث، ج 2 ص 936 سایت شامله / وقوى العجلی مراسیل عامر الشعبی، وهو من أوساط التابعین، فقال: " مرسل الشعبی صحیح، لا یکاد یرسل إلا صحیحاً " قلت: وهذا مفید فی قوة الاعتبار بها لذاتها، ولا یصح أن یکون حکماً بصحة أفراد روایاته المرسلة دون شاهد ... .
